Το χρυσόψαρο

Τα χρυσόψαρα είναι γνωστά στην Άπω Ανατολή, σύμφωνα με την παράδοση, εδώ και 2400 χρόνια και  είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι εδώ και τουλάχιστον 1000 χρόνια, τα φιλοξενούσαν ως διακοσμητικά  ψάρια σε μικρές διακοσμητικές λίμνες αφού θεωρούσαν ότι μπορούσαν να ζήσουν άνετα μέσα σε αυτές. Από αυτά τα πρώτα χρυσόψαρα, ξεκίνησαν πολλές παραλλαγές τους, με επιλεκτικές αναπαραγωγές. Μετά από πολλά χρόνια αυτά τα ψάρια βρήκαν τον δρόμο, σαν κατοικίδια, πρώτα  για την Ευρώπη και μετά για την Αμερική. Στην Ευρώπη ήρθαν τον 17ο και 18ο αιώνα και κοσμούσαν τα σαλόνια των πλουσίων και αριστοκρατών. Περίπου κατά τα τέλη του 19ου αιώνα άρχισαν να παραμερίζονται από είδη όπως τα Macropodus sp. και κάποιες κιχλίδες της Β. Αμερικής και μετά από το τέλος του Β΄ παγκόσμιου πολέμου από πολλά είδη που επικράτησαν στον χώρο του ενυδρείου.

Αυτό όμως δεν στάθηκε αρκετό για να περιορίσει την παρουσία τους στην αγορά. Οι κινέζοι και οι ιάπωνες εκτροφείς, μετά από πολλές διασταυρώσεις και επιλεκτικές αναπαραγωγές, έφτιαξαν πάρα πολλές παραλλαγές του χρυσόψαρου με ποικιλία στα χρώματα, αλλά πιο πολύ στην μορφή τους. Τέτοια είναι όλα τα ψάρια με τα περίεργα ονόματα, όπως Shubunkin, Comet, Oranda, Lionhead, Bubble-eye κλπ. Όλες αυτές οι φόρμες όμως είναι πολύ πιο ευαίσθητες από τα κλασικά χρυσόψαρα, τόσο στην ποιότητα του νερού, όσο και στις απαιτήσεις τους στην θερμοκρασία. Πολλοί κάνουν το λάθος και τα αντιμετωπίζουν όλα σαν κοινά χρυσόψαρα, βάζοντας τα σε γυάλες χωρίς θερμοστάτη, μη γνωρίζοντας ότι αυτά τα ψάρια έχουν τελείως διαφορετικές ανάγκες.

Ανήκουν στην τάξη Cypriniformes στην οικογένεια Cyprinidae την υποοικογένεια Cyprininae στο γένος Carassius το είδος Carassius auratus και υποείδος Carassius auratus auratus. Το Carassius auratus auratus είναι ψάρι αναπαραγωγής που προέρχεται από το ασιατικό Carassius auratus στενό συγγενή του ευρωπαϊκού Carassius carassius. Φτάνει σε μήκος τα 40 cm αλλά συνήθως, μετά από τα πρώτα 4-5 χρόνια γίνεται 20 cm. Το χρώμα των μικρών είναι αρχικά πρασινοκάστανο στην ράχη και προς το κίτρινο στην κοιλιά. Μετά από πολλούς μήνες αλλάζουν τον χρωματισμό τους και γίνονται πορτοκαλοκόκκινα.

Πρέπει να ξεχωρίσουμε τα χρυσόψαρα από τα γνωστά koi που είναι παραλλαγή του Κυπρίνου Cyprinus carpio, και που ξεχωρίζουν από το μέγεθος τους (μέχρι 50 cm, αλλά μπορεί να φτάσουν και τα 120 cm), αλλά και από τα 4 (δυο μεγάλα και δυο μικρά) μουστάκια που έχουν στα χείλη τους.

Χώρες καταγωγής των Carassius auratus auratus είναι η Κίνα και κάποιες περιοχές της Σιβηρίας. Σήμερα βέβαια απαντώνται σε πολλές χώρες του κόσμου, χάρη στην επέμβαση του ανθρώπου. Τα τελευταία χρόνια είναι πολλοί αυτοί που αφήνουν τα χρυσόψαρα σε λίμνες σε όλο τον κόσμο, απλά για να τα κάνουν να νοιώσουν πιο καλά, χωρίς να σκέφτονται το κακό που κάνουν στην ντόπια πανίδα και χλωρίδα των υδάτων αυτών.

ΕΝΥΔΡΕΙΟ: Οι λόγοι που ένα χρυσόψαρο δεν μπορεί να ζήσει σε μια γυάλα είναι πολλοί. Αρχικά ο χώρος που είναι διαθέσιμος για να κινείται είναι ελάχιστος, πέρα από το γεγονός ότι το χρυσόψαρο είναι ψάρι που προτιμά να ζει σε ομάδες. Δεύτερος λόγος είναι ότι η μικρή ποσότητα νερού επιβαρύνεται πολύ γρήγορα και χρειάζεται να αλλάζουμε κάθε μέρα το νερό για να το κρατάμε σε ανεκτές βιοχημικές συνθήκες. Αυτό με την σειρά του δημιουργεί πρόβλημα σταθερότητας της ποιότητας του, επιβαρύνοντας την φυσική κατάσταση του ψαριού, αφού πρέπει συνέχεια να προσπαθεί να προσαρμοστεί στο νέο νερό. Η μικρή επιφάνεια του νερού δεν επιτρέπει την ελεύθερη ανταλλαγή των αερίων και σε συνδυασμό με την έλλειψη κίνησης του νερού η περιεκτικότητα του σε οξυγόνο είναι περιορισμένη. Αυτοί είναι μόνο λίγοι από τους λόγους που η διατήρηση του χρυσόψαρου σε γυάλα θεωρείται απαράδεκτη. Κανένα ενυδρείο μικρότερο από 100 λίτρα (καθαρό νερό) δεν είναι κατάλληλο για να κρατάμε χρυσόψαρα. Σε ένα τέτοιο ενυδρείο μπορούμε να βάλουμε μέχρι 3 ψάρια, αφού πρέπει να τα κρατάμε σε ομάδα. Όσο πιο μεγάλο είναι φυσικά το ενυδρείο, τόσο καλύτερα για αυτά. Δεν πρέπει να ξεχνάμε βέβαια ότι και τα είδη όπως τα oranda μεγαλώνουν το ίδιο πολύ με τα κοινά χρυσόψαρα.

Το υπόστρωμα πρέπει να είναι άμμος ή πολύ λεπτό χαλίκι, γιατί τα χρυσόψαρα έχουν την συνήθεια να ψάχνουν για τροφή μέσα στην άμμο. Αν τους έχουμε χαλίκι με μεγάλους κόκκους τους κάνουμε την ζωή λίγο πιο δύσκολη.

www.tsamisaquarium.gr